Często zdarza się, że pojęcia opisujące specjalistów ochrony wzroku są mylone. Nie wiemy do kogo zwrócić się z wygiętymi okularami, czerwonym lub piekącym okiem, zamazanym widzeniem albo uciekającym oczkiem dziecka. Czym w takim razie różnią się zadania optyka, ortoptysty, optometrysty i okulisty?
Optyk – specjalista, który na podstawie recepty okularowej pomoże dobrać odpowiednią oprawę i soczewki okularowe, a następnie wykona okulary szlifując soczewki i wprawiając je do oprawki. Optyk zadba również o dobry stan okularów czyszcząc je, dokręcając wszystkie śrubki lub wymieniając noski.
Ortoptysta – terapeuta wzrokowy zajmujący się ortoptyczną terapią zezów i niedowidzenia. Prowadzi również diagnostykę tych zaburzeń. Ortoptyści często pracują z okulistami strabologami (lekarzami zajmującymi się zezem) w przyszpitalnych klinikach.
Optometrysta – Specjalista zajmujący się doborem korekcji okularowej oraz dopasowaniem soczewek kontaktowych. Diagnozuje zaburzenia wzrokowe i prowadzi optometryczną terapię tych zaburzeń. Jeżeli chcemy zbadać wzrok pod kątem doboru odpowiedniej korekcji albo czujemy dolegliwości wzrokowe (i nie tylko!) na przykład podczas pracy przy komputerze lub przy prowadzeniu auta powinniśmy odwiedzić optometrystę.
Okulista – lekarz zajmujący się stanem zdrowia tkanek budujących narząd wzroku. Zajmuje się diagnozą i leczeniem farmakologicznym lub chirurgicznym chorób oczu. Niektórzy lekarze dobierają korekcję okularową. Jeśli, więc niepokoi nas zaczerwienione oko, lub coś dostało się nam na powierzchnię oka powinniśmy skontaktować się z okulistą.
Rozwijając kwestię optometrysty. Jest to osoba, która podczas badania sprawdzi nie tylko refrakcję (wadę wzroku) ale również takie parametry jak akomodacja czy widzenie obuoczne.
Często dolegliwości, z którymi zmaga się pacjent nie wynikają z konieczności zmiany korekcji, a na przykład z nieprawidłowo działającej akomodacji lub ze złego ustawienia oczu. Co więcej zdarza się, że nieprawidłowa, np. zbyt wysoka korekcja, również powoduje przykre dolegliwości. Dzieje się tak nierzadko, szczególnie w przypadku młodych osób. Dlatego tak ważne jest zbadanie układu wzrokowego całościowo i sprawdzenie wszystkich funkcji wzrokowych. Często z tego właśnie powodu badanie optometryczne trwa od pół godziny do godziny. Myślę jednak, że warto poświęcić ten czas!
Optometrysta to również osoba, która zajmuje się diagnozą problemu wzrokowego i rehabilitacją/terapią wzrokową. Takiej terapii mogą podlegać procesy wzrokowe z różnych dziedzin: dysfunkcje akomodacji, ruchów oczu, nieprawidłowości widzenia obuocznego, a także kwestie związane z percepcją wzrokową.
Optometrycznej terapii wzrokowej podejmują się często i dzieci i dorośli. Są to osoby, które zmagają się z różnymi problemami od mniej skomplikowanych kwestii związanych z akomodacją i ruchami oczu, które często pojawiają się u osób dużo pracujących z bliska, po bardziej zaawansowane jak zez, tłumienie międzyoczne, ekscentryczna fiksacja, czy nawet problemy wzrokowe po udarze.
W Polsce zawód optometrysty nie jest regulowany. By mieć pewność, że osoba w gabinecie jest wykształconym optometrystą warto zwrócić uwagę czy posiada numer optometrysty nadawany przez Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki na podstawie dyplomu ukończenia studiów na kierunku Optometria. Każdy specjalista ochrony wzroku zajmuje się pewnym tylko aspektem tej dziedziny. Powinniśmy wiedzieć, że w wielu, a być może nawet w większości przypadków niezastąpiona jest współpraca pomiędzy optykiem, ortoptystą, optometrystą i okulistą. Bardzo istotne jest to, by zarówno specjaliści jak i pacjenci uczyli się z tej współpracy korzystać!
Rozalia Żak
Optometrysta Salonu Brilliant Optyk